Politechnika Warszawska - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Inteligentne systemy robotyczne

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 103A-ARxxx-DSP-ISR
Kod Erasmus / ISCED: (brak danych) / (brak danych)
Nazwa przedmiotu: Inteligentne systemy robotyczne
Jednostka: Wydział Elektroniki i Technik Informacyjnych
Grupy: ( Przedmioty techniczne )---EITI
( Przedmioty zaawansowane )-Automatyka i robotyka-mgr.-EITI
( Przedmioty zaawansowane )-Systemy informacyjno-decyzyjne-mgr.-EITI
( Przedmioty zaawansowane techniczne )--mgr.-EITI
Punkty ECTS i inne: 4.00 Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.
Język prowadzenia: polski
Jednostka decyzyjna:

103000 - Wydział Elektroniki i Technik Informacyjnych

Kod wydziałowy:

ISR

Numer wersji:

1

Skrócony opis:

Celem przedmiotu jest zapoznanie z zaawansowanymi problemami planowania działań, programowania i sterowania autonomicznych robotów. Wykład składa się z dwóch części. W pierwszej części omawiane są metody konstruowania oprogramowania sterującego tego typu robotami oraz ogólne metody programowania robotów. Omawiane są zarówno specjalizowane języki programowania robotów jak i programowe struktury ramowe (biblioteki modułów programowych wraz ze wzorcem ich użycia). Przedstawiana jest metodyka projektowania układów sterowania robotów wykorzystująca podejście wieloagentowe. Każdy agent składa się z podsystemu sterowania oraz wirtualnych efektorów, oddziałujących na silniki i siłowniki, oraz receptorów wirtualnych realizujących percepcję z wykorzystaniem czujników. Pojedyncze zachowanie każdego z wymienionych podsystemów opisywane jest wzorcem zachowania sparametryzowanego funkcją przejścia oraz warunkiem końcowym. Wybór zachowania dokonywany jest na podstawie warunku początkowego. (...)

Pełny opis:

Celem przedmiotu jest zapoznanie z zaawansowanymi problemami planowania działań, programowania i sterowania autonomicznych robotów. Wykład składa się z dwóch części. W pierwszej części omawiane są metody konstruowania oprogramowania sterującego tego typu robotami oraz ogólne metody programowania robotów. Omawiane są zarówno specjalizowane języki programowania robotów jak i programowe struktury ramowe (biblioteki modułów programowych wraz ze wzorcem ich użycia). Przedstawiana jest metodyka projektowania układów sterowania robotów wykorzystująca podejście wieloagentowe. Każdy agent składa się z podsystemu sterowania oraz wirtualnych efektorów, oddziałujących na silniki i siłowniki, oraz receptorów wirtualnych realizujących percepcję z wykorzystaniem czujników. Pojedyncze zachowanie każdego z wymienionych podsystemów opisywane jest wzorcem zachowania sparametryzowanego funkcją przejścia oraz warunkiem końcowym. Wybór zachowania dokonywany jest na podstawie warunku początkowego. Warunki początkowe etykietują łuki grafu, którego węzły reprezentują zachowania. W ten sposób działanie każdego podsystemu opisywane jest jako działanie automatu skończonego. Poszczególne podsystemy porozumiewają się ze sobą poprzez bufory komunikacyjne. Ich zawartość oraz zawartość pamięci wewnętrznej tworzą argumenty wspomnianych funkcji przejścia oraz warunków początkowych i końcowych. Ten sposób specyfikacji układu sterowania zostanie zaprezentowany dla systemów: reaktywnych, rozmytych, deliberatywnych oraz niedeterministycznych. Poruszane są także zagadnienia związane z implementacją takich systemów.
W drugiej części wykładu są omawiane zagadnienia związane z autonomiczną nawigacją robotów. Omawiane są wybrane metody lokalizacji robota mobilnego przy założeniu znajomości map otoczenia, budowy map na podstawie danych pomiarowych z różnych czujników przy złożeniu znajomości pozycji robota oraz jednoczesnej lokalizacji i budowy mapy. Przedstawiane są główne podejścia zakładające niepewność danych pomiarowych - wykorzystujące modele i metody probabilistyczne oraz stochastyczne. Formułowane są probabilistyczne modele ruchu robota oraz modele obserwacji. Omawiane jest zastosowanie algorytmów filtru Bayesa, w tym rozszerzonego filtru Kalmana i filtrów cząsteczkowych, w zadaniu jednoczesnej lokalizacji i budowy mapy. W dalszej kolejności są omawiane metody planowania ścieżek ruchu oraz unikania kolizji. Przedstawiane są wybrane metody planowania ścieżek polegające na przeszukiwaniu dyskretnej i ciągłej przestrzeni stanu, w tym metody probabilistycznych map drogowych, sztucznych pól potencjału, diagramu Woronoja, grafu widoczności.


Treść wykładu

  1. Struktura robota: efektory, receptory, układ sterowania, zadania robotów, ontologie; Metody programowania robotów ogólne wprowadzenie; metody off-line, on-line i hybrydowe.

  2. Specjalizowane języki programowania robotów. Języki programowania
    robotów przemysłowych. Języki programowania robotów usługowych i
    terenowych różnych poziomów ontologicznych.

  3. Programowe struktury ramowe. Przegląd zagadnień i struktur tego
    typu. Sposoby przetwarzania programowych struktur ramowych i języków
    programowania. Formalizacja specyfikacji oprogramowania sterującego.
    Powtórne użycie oprogramowania tego typu.

  4. Systemy wieloagentowe. Struktura agenta upostaciowionego;
    dekompozycja na efektory rzeczywiste i wirtualne, receptory rzeczywiste
    i wirtualne oraz podsystem sterowania; formalizacja opisu działania
    podsystemów agenta za pomocą funkcji przejścia i warunków końcowych.

  5. Systemy reaktywne. Agenty współdziałające i agenty rywalizujące,
    implementacja. Systemy rozmyte. Zbiory rozmyte, wykorzystanie do
    sterowania agentów upostaciowionych. Agenty deterministyczne i
    niedeterministyczne

  6. Definicja zachowania oraz sterujący automat skończony

  7. Ogólna metoda projektowania układów sterowania robotami. Przykład
    współdziałających autonomicznych agentów (zbiorowe pchanie pudła do
    celu).

  8. Przykład agenta obdarzonego wzrokiem (serwomechanizm wizyjny z
    przełączanymi kamerami)

  9. Nawigacja - podstawowe pojęcia matematyczne. Prawdopodobieństwo
    warunkowe, reguła Bayesa, zmienne losowe, procesy Markowa.

  10. Zadanie nawigacji robota mobilnego. Sformułowanie problemów:
    lokalizacji robota, budowy mapy otoczenia, jednoczesnej lokalizacji i
    budowy mapy oraz planowania ścieżki ruchu.

  11. Probabilstyczne modele ruchu (akcji) robota i modele obserwacji
    (czujnika). Modele ruchu robota - odometryczny i bazujący na
    prędkościach. Modele obserwacji - modele bazujące na wiązce i skanie.

  12. Lokalizacja robota. Ogólny algorytm filtru Bayesa.
    Implementacje filtru Bayesa. Dyskretny filtr Kalmana. Rozszerzony
    filtr Kalmana. Filtr cząsteczkowy - algorytm Monte Carlo.

  13. Budowa mapy otoczenia. Mapy metryczne, topologiczne, hybrydowe,
    semantyczne. Metody i algorytmy tworzenia map środowiska.

  14. Jednoczesna lokalizacja i budowa mapy (Simultaneous Localisation
    and Mapping - SLAM). Sformułowanie zadania SLAM. Klasyfikacja
    zadań SLAM. Rozszerzony filtr Kalmana w zadaniu SLAM (EKF-SLAM).
    Algorytm FastSLAM.

  15. Planowanie ruchu robota i unikanie kolizji. Sformułowanie
    problemu planowania. Metody i algorytmy planowania ścieżki ruchu:
    metody geometryczne i topologiczne.


Zakres projektu
Projekt polega na wyspecyfikowaniu oprogramowania sterującego robotem wykonującym konkretne zadanie. Struktura sprzętowa robota, a więc jego efektory oraz receptory rzeczywiste są określone a priori, tak jak i zadanie, które ma zostać zrealizowane przez robota. Na tej podstawie należy zaproponować strukturę systemu, a w szczególności dekompozycję na agenty oraz ich wewnętrzną strukturę (wirtualne efektory i receptory). Następnie dla każdego z wymienionych tworów należy określić jego bufory wewnętrzne, funkcje przejścia warunki początkowe i końcowe oraz strukturę automatu skończonego.

Przedmioty podobne
Kod przedmiotuNazwa przedmiotuDyskonto ECTS
103A-ARxxx-MSA-EPRMRobot Programming Methods4

Literatura:

    Podstawowa

    1. W. Szynkiewicz: Nawigacja robotów autonomicznych,. rozszerzony konspekt wykładu (dostępny na stronie internetowej przedmiotu).

    2. C.Zieliński, W.Szynkiewicz: System MRROC++ dla robota IRp-6. Raport IAiIS, Warszawa, 1999.

    Uzupełniająca:

    1. ``Artificial Intelligence and Mobile Robots``, Ed. D. Kortenkamp, R. P. Bonasso, R. Murphy, MIT Press, 1998.

    2. Dulęba I.: ,,Metody i algorytmy planowania ruchu robotów mobilnych i manipulacyjnych``, Akademicka Oficyna Wydawnicza Exit, 2001.

    3. Russell S., Norvig P.: ,,Artificial Intelligence: A Modern Approach`` , Prentice Hall; 2nd edition, 2002.

    4. Tchoń K., Mazur A., Dulęba I., Hossa R., Muszyński R.: ,,Manipulatory i roboty mobilne", Akademicka Oficyna Wydawnicza PLJ, Warszawa 2000.


Zajęcia w cyklu "rok akademicki 2023/2024 - sem. zimowy" (zakończony)

Okres: 2023-10-01 - 2024-02-18
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Projekt, 15 godzin, 45 miejsc więcej informacji
Wykład, 30 godzin, 45 miejsc więcej informacji
Koordynatorzy: Wojciech Szynkiewicz, Cezary Zieliński
Prowadzący grup: Wojciech Szynkiewicz, Cezary Zieliński
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Egzamin
Jednostka realizująca:

103100 - Instytut Automatyki i Informatyki Stosowanej

Zajęcia w cyklu "rok akademicki 2022/2023 - sem. zimowy" (zakończony)

Okres: 2022-10-01 - 2023-02-19
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Projekt, 15 godzin, 45 miejsc więcej informacji
Wykład, 30 godzin, 45 miejsc więcej informacji
Koordynatorzy: Wojciech Szynkiewicz, Cezary Zieliński
Prowadzący grup: Maksym Figat, Wojciech Szynkiewicz, Cezary Zieliński
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Egzamin
Jednostka realizująca:

103100 - Instytut Automatyki i Informatyki Stosowanej

Zajęcia w cyklu "rok akademicki 2021/2022 - sem. zimowy" (zakończony)

Okres: 2021-10-01 - 2022-02-22
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Projekt, 15 godzin, 45 miejsc więcej informacji
Wykład, 30 godzin, 45 miejsc więcej informacji
Koordynatorzy: Wojciech Szynkiewicz, Cezary Zieliński
Prowadzący grup: Maksym Figat, Wojciech Szynkiewicz, Cezary Zieliński
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Egzamin
Jednostka realizująca:

103100 - Instytut Automatyki i Informatyki Stosowanej

Zajęcia w cyklu "rok akademicki 2020/2021 - sem. zimowy" (zakończony)

Okres: 2020-10-01 - 2021-02-19
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Projekt, 15 godzin, 45 miejsc więcej informacji
Wykład, 30 godzin, 45 miejsc więcej informacji
Koordynatorzy: Wojciech Szynkiewicz, Cezary Zieliński
Prowadzący grup: Wojciech Szynkiewicz, Tomasz Winiarski, Cezary Zieliński
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Egzamin
Jednostka realizująca:

103100 - Instytut Automatyki i Informatyki Stosowanej

Zajęcia w cyklu "rok akademicki 2019/2020 - sem. zimowy" (zakończony)

Okres: 2019-10-01 - 2020-02-21
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Projekt, 15 godzin, 45 miejsc więcej informacji
Wykład, 30 godzin, 45 miejsc więcej informacji
Koordynatorzy: Wojciech Szynkiewicz, Tomasz Winiarski, Cezary Zieliński
Prowadzący grup: Wojciech Szynkiewicz, Tomasz Winiarski, Cezary Zieliński
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Egzamin
Jednostka realizująca:

103100 - Instytut Automatyki i Informatyki Stosowanej

Zajęcia w cyklu "rok akademicki 2018/2019 - sem. zimowy" (zakończony)

Okres: 2018-10-01 - 2019-02-17
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Projekt, 15 godzin, 45 miejsc więcej informacji
Wykład, 30 godzin, 45 miejsc więcej informacji
Koordynatorzy: Cezary Zieliński
Prowadzący grup: Maksym Figat, Wojciech Szynkiewicz, Tomasz Winiarski, Cezary Zieliński
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Egzamin
Jednostka realizująca:

103100 - Instytut Automatyki i Informatyki Stosowanej

Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Politechnika Warszawska.
pl. Politechniki 1, 00-661 Warszawa tel: (22) 234 7211 https://pw.edu.pl kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.0.0-7 (2024-03-18)