Skrócony opis: |
Treść przedmiotu zawiera podstawowe informacje niezbędne do efektywnego wykorzystania urządzeń transmisji radiowej w systemach internetu rzeczy. Po wprowadzeniu do łączności bezprzewodowej zostaną omówione zjawiska w kanale propagacyjnym oraz podstawowe modele kanału. Kolejne zagadnienia dotyczą modulacji wykorzystywanych podczas transmisji oraz technik redukcji wpływu kanału na jakość transmisji. Następnie zostanie omówione przetwarzanie sygnałów radiowych, budowa urządzeń nadawczych i odbiorczych. Istotną część wykładu zajmują zagadnienia dotyczące technik rozpraszania widma, modulacji OFDM i technik MIMO. Zostaną omówione podstawy realizacji transmisji z użyciem tych technik, zalety i ograniczenia tych rozwiązań. Ostatnia część wykładu jest poświęcona sieciom bezprzewodowym. Po przedstawieniu technik wielodostepu i metod zarządzania zasobami radiowymi, zostanie przedstawiona klasyfikacja współczesnych sieci bezprzewodowych i ich podstawowe właściwości.
|
Pełny opis: |
Treść wykładu
- Wprowadzenie. Geneza transmisji radiowej. Wymagania stawiane systemom łączności bezprzewodowej. Sieci łączności bezprzewodowej. Zasoby widmowe. Opis sygnałów w dziedzinach czasu i częstotliwości.
- Kanał propagacyjny. Fizyczne podstawy propagacji fali elektromagnetycznej. Zjawiska w kanale propagacyjnym (tłumienie, dyfrakcja, odbicia, rozproszenie, efekt Dopplera). Praktyczne skutki propagacji wielodrogowej. Modelowanie kanału propagacyjnego w różnych środowiskach (modelowanie tłumienia, modelowanie propagacji wielodrogowej, odpowiedź impulsowa kanału).
- Transmisja informacji w łączu radiowym. Transmisja dwukierunkowa (dupleks). Modulacje amplitudy, częstotliwości i fazy. Modulacje cyfrowe (rodzaje modulacji, właściwości, charakterystyki szumowe, wpływ filtracji na widmo i zakłócenia międzysymbolowe). Detekcja sygnałów z modulacjami cyfrowymi. Jakość transmisji. Techniki redukcji wpływu kanału propagacyjnego na jakość transmisji (kodowanie, przeplot, korekcja kanału, synchronizacja, nadawanie i odbiór zbiorczy). Przepustowość kanału radiowego.
- Realizacja transmisji w łączu radiowym. Przetwarzanie sygnałów w torze transmisji radiowej (filtracja, przemiana czestotliwości). Układy nadawcze (budowa, podstawowe parametry). Układy odbiorcze (architektura, podstawowe parametry - m.in. czułość, selektywność). Anteny (charakterystyka promieniowania, podstawowe parametry, szyki antenowe). Wpływ parametrów transmisji (m.in. pasma, przepływności, zakładanej stopy błędów) na zasięg i jakość łączności. Bilans łącza.
- Transmisja z rozproszonym widmem. Idea rozpraszania widma. Techniki FH-SS, TH-SS i DS-SS. Realizacja technik rozpraszania. Ciągi rozpraszające. Właściwości sygnałów z rozproszonym widmem. Wpływ rozproszenia na jakość transmisji.
- Modulacja OFDM. Idea modulacji. Wykorzystanie dyskretnego odwrotnego przekształcenia Fouriera do generacji sygnałów. Właściwości sygnałów OFDM. Odbiór sygnałów OFDM. Wymagania stawiane urządzeniom realizującym transmisję. Wpływ kanału propagacyjnego na jakość transmisji.
- Transmisja MIMO. Idea transmisji. Kanał radiowy w systemach MIMO (pojemność, model). Rodzaje transmisji MIMO (multipleksacja przestrzenna, odbiór i nadawanie zbiorcze, beamforming). Realizacja transmisji (modulacja, prekodowanie, wymiana informacji pomiędzy nadajnikiem i odbiornikiem). Transmisja MU-MIMO.
- Sieci bezprzewodowe. Techniki wielodostępu (m.in. TDMA, CDMA, OFDMA). Zarządzanie zasobami radiowymi. Warstwy protokołów, Rodzaje sieci radiowych (m.in. sieci ad-hoc, sieci komórkowe, sieci kratowe). Pojemność sieci. Wykrywanie i lokalizacja węzłów w sieciach bezprzewodowych. Sieci transmisji bezprzewodowej, ich podstawowe właściwości i zastosowania. Tendencje rozwojowe.
Treść ćwiczeń
W ramach przedmiotu jest przewidywana realizacja ćwiczeń audytoryjnych stanowiących wprowadzenie do zajęć laboratoryjnych oraz dotyczących projektowania łącza radiowego.
Podczas ćwiczeń studenci zapoznają się z obsługą i właściwościami podstawowych przyrządów pomiarowych wykorzystywanych do badania transmisji radiowych: analizatorami widma, analizatorami obwodów, analizatorami sygnałów, generatorami sygnałów. Tematyka jednego spotkania będzie związana z projektowaniem łączy radiowych z użyciem różnych modulacji cyfrowych.
Zakres laboratorium
Program laboratorium obejmuje ćwiczenia o następującej tematyce:
- Badanie wlaściwości sygnałów z modulacjami cyfrowymi. Generacja sygnałów z modulacjami cyfrowymi. Odwzorowanie sygnałów w dziedzinach czasu i częstotliwości. Obserwacja konstelacji i zmian Określenie błędów modulacji (EVM).
- Badanie sygnałów OFDM. Generacja i obserwacja sygnałów OFDM w dziedzinach czasu i częstotliwości. Pomiar parametru PAPR. Wpływ przetwarzania sygnału z modulacją OFDM na jakość odbioru. Obserwacja i pomiary sygnałów z modulacją OFDM wykorzystywanych w układach LTE i Wireless-USB.
- Badanie sygnałów CDMA. Generacja i obserwacja sygnałów CDMA w dziedzinach czasu i częstotliwości. Pomiar właściwości statystycznych sygnałów (CCDF). Obserwacja wpływu sygnałów zakłócających na pracę odbiornika sygnału CDMA. Obserwacja i analiza sygnałów CDMA wykorzystywanych w systemach UMTS/HSPA.
- Badanie kanału propagacyjnego. Badanie odpowiedzi impulsowej kanału z wykorzystaniem sygnałów ultraszerokopasmowych. Pomiar i parametryzacja modelu kanału wąskopasmowego.
- Badanie anten. Badanie parametrów typowych anten wykorzystywanych w systemach internetu rzeczy (anten monopolowych i miniaturowych anten ceramicznych) Obserwacja wpływu wpływu montażu anteny na charakterystykę promieniowania. Badanie wpływu długości kabla łączącego antenę z urządzeniem pomiarowym.
- Badanie podstawowych elementów toru radiowego. Badania podstawowych elementów toru radiowego: wzmacniaczy, układów przemiany częstotliwości, filtrów. Pomiar podstawowych parametrów nadajnika i odbiornika sygnałów cyfrowych.
|
Literatura: |
- F. Molisch, "Wireless Communications", second edition, John Wiley & Sons Ltd., 2011.
- K. Wesołowski, „Systemy radiokomunikacji ruchomej”, WKiŁ, 2006.
- Goldsmith Wireless Communications by, Cambridge University Press, 2005.
- D. Tse, P. Viswanath, "Fundamentals of Wireless Communication", Cambridge University Press, 2005.
- S. Haykin, „Systemy telekomunikacyjne”, WKiŁ, 2004.
- K. Wesołowski, „Podstawy cyfrowych systemów telekomunikacyjnych”, WKiŁ, 2003.
- Dąbrowski (red.), P. Dymarski (red.), „Podstawy transmisji cyfrowej” OWPW, 2013.
|